41.6 Theory & Practice

ကြ်န္ေတာ္ စက္မႈတကၠသုိလ္ေနာက္ဆုံးႏွစ္.. ၾကိဳ႔ကုန္းအာအုိင္တီ မွာ စာေပေဟာေျပာပဲြတစ္ခု ၾကဳံခဲ့ရတယ္..။ လာေရာက္ေဟာေျပာသူေတြက ကာတြန္းဆရာ ေအာ္ပီက်ယ္၊ စာေရးဆရာမ ဂ်ဳး တုိ႔ပဲ..။ ဆရာေအာ္ပီက်ယ္က.. လက္သည္းညွပ္ အလုပ္လုပ္ပုံကုိ .. လက္ေတြ႔နဲ႔ေ၀းတဲ့ စာေတြ႔အသိဟာ နားလည္ႏုိင္ဖုိ႔ ခဲယဥ္း ေၾကာင္း အခုလုိေလး ေျပာသြားခဲ့တယ္..။

“အရွည္ တစ္လက္မေလာက္ရွိတဲ့ ေက်ာေပၚက ေမာင္းတံေလးကုိ ဦးစြာပထမ တစ္ရာ့ရွစ္ဆယ္ ဒီဂရီလွည္႔ ရပါမည္..။ ၄င္းေနာက္ အဆုိပါေမာင္းတံေလးအား မတူညီတဲ့ ၀န္ရုိးအတုိင္း တစ္ရာ့ရွစ္ဆယ္ဒီဂရီလွည္႔ကာ လွန္ခ်ျပီးသကာလ၊ မူလေနရာေရာက္ေအာင္ ျပန္လွည္႔ရပါမည္..။ ထုိအခါ.. ေအာက္ခံျပားႏွင့္ ေမာင္းတံၾကားတြင္ လက္မ၀က္ခန္႔ရွိေသာ ေနရာလပ္တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာကာ ထုိေနရာလပ္အား ေအာက္သုိ႔ဖိႏွိပ္ခ်ျခင္းအားျဖင့္ ေရွ႔ပါးစပ္ထဲ ထည္႔ထားေသာ လက္သည္းသည္ တိကနဲ ျပတ္သြားေပလိမ့္မည္..။ ”

တကယ့္လက္သည္းညွပ္ကုိ ခ်ျပျပီး.. လက္သည္းညွပ္ဆုိတာ ဒီလုိ အလုပ္လုပ္တာပဲလုိ႔ လက္ေတြ႔ျပလုိက္ရင္ မည္သူမဆုိ လြယ္လြယ္ကူကူပဲ နားလည္ သေဘာေပါက္သြား ႏုိင္ေပမယ့္.. လက္သည္းညွပ္မျမင္ဖူးသူေတြအတြက္ကေတာ့ အေပၚက စာေတြ႔ေလာက္ပဲ သိခြင့္ရခဲ့ရင္ ဆုိလုိရင္းကုိ နားလည္ႏုိင္ဖုိ႔ အေတာ့္ကုိ အားထုတ္ရဖုိ႔ ရွိပါတယ္..။

အဲဒါေလးေတြကုိလည္း ကေလးငယ္ေတြ တင္ၾကိဳသိျမင္ျပီး သင္ၾကားေလ့လာရသမွ် စာေတြ႔ေတြကုိ လက္ေတြ႔နဲ႔ နီးႏုိင္သမွ် နီးေအာင္ၾကိဳးစားၾကေစခ်င္တယ္..။

မႏၱေလးက ခ်င္းတြင္းေကာလိပ္ဆုိတဲ့ private college ေလးတစ္ခုကုိ.. visiting speaker အေနနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးလေလာက္က ကြ်န္ေတာ္ စကားသြားေျပာ ရတယ္..။ စာၾကီးေပၾကီး သီအုိရီအၾကီးၾကီးေတြကုိ ခန္႔ခန္႔ၾကီး ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး..။ ေက်ာင္းသားေမာင္မယ္ေလးေတြ ေနာင္တခ်ိန္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ ေရာက္ရင္ ၾကဳံရဆုံရဖုိ႔ ရွိတဲ့.. real life challenges ဆုိတာေလးေတြ ကုိပဲ အဓိကထား ေျပာတာပါ..။


ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ ဆယ့္တစ္ႏွစ္ေလာက္ စက္ရုံအလုပ္ရုံ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ ၾကဳံေတြ႔ခံစားခဲ့ရတဲ့ အလဲြလဲြအမွားမွား ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေတြကုိ သူတုိ႔ေလးေတြ သိေစခ်င္တယ္..။ အဲဒါေတြဟာ သူတုိ႔လက္ရွိသင္ၾကားေနရတဲ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြထဲမွာ မပါႏုိင္တာေတြပဲ..။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔တေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘုိးေဘးေတြရဲ႔ အမွားေတြကတဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ အခြင့္အေရးေတြ ရခဲ့ၾကတယ္..။ အရာရာ အမွန္သိရမွ အဖုိးတန္တာမဟုတ္ပါဘူး..။ အမွားဆုိတာ အမွန္ရဲ႔ တျခားတဖက္ျဖစ္တာမုိ႔ အမွားကုိ သိရတာဟာ အမွန္သိရတာထက္ တန္ဖုိးေလ်ာ့စရာ မရွိပါဘူး..။ အဲဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ရဲ႔ ကုိယ္ေတြ႔အမွားေတြကုိ အိပ္သြန္ဖာေမွာက္ အားပါးတရ သူတုိ႔ေလးေတြ သိေအာင္ ေျပာမိတယ္..။

ဒါေပေမယ့္ ကုိယ္ေျပာခ်င္တာေတြကုိ အတင္းနင္းကန္ျပီး အတုံးလုိက္အတစ္လုိက္ ေျပာလုိက္တာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္လည္း သတိထားရေသးတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္စကား ေျပာမွာကုိ ကေလးေတြက ၾကားခ်င္လြန္းလုိ႔ လာၾကတာမွ မဟုတ္တာ..။ ကြ်န္ေတာ့္ကုိလည္း မျမင္ဖူး၊ ဘာေကာင္မွန္းလဲမသိ၊ ေျပာမယ့္ ေခါင္းစဥ္ကလည္း သူတုိ႔ နဲ႔ မရင္းႏွီး..၊ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ စီစဥ္လုိ႔ မလဲႊသာလုိ႔ လာၾကတာပဲ..။

ကေလးတစ္ေယာက္ဆုိရင္.. “ လခြီးတဲ့မွ.. ဘာေတြ လာပြားအုံးမလဲ မသိဘူး .. ေသာက္ရမ္းစိတ္ပ်က္ဖုိ႔ေကာင္းတယ္ ” လုိ႔ အခ်ိန္က်လုိ႔ အခန္းထဲ ေနရာယူ ခုိင္းေတာ့ မေအာင့္ႏုိင္မအီးႏုိင္ ေျပာတဲ့အထိပဲ..။ ေက်ာင္းအျပင္ဖက္မွာ မတ္တပ္ရပ္ေနတဲ့ ကြ်န္ေတာ္ေဘးနားကေန ျဖတ္ေလွ်ာက္သြားရင္း အခ်င္းခ်င္း အဲသလုိ ေျပာသြားတာ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း ၾကားျဖစ္ေအာင္ ၾကားလုိက္မိတယ္..။ သေဘာထားအမွန္ေတြ ေပါ့ေလ..။

အခန္းထဲေရာက္ေတာ့ အဲဒီကိစၥေလး အရင္ရွင္းရတယ္..။ ရွင္းတယ္ဆုိလုိ႔ ခုနက အဲသလုိ ေျပာသြားတာ ဘယ္ေကာင္လဲကြ ဆုိတာမ်ိဳး ရွင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး..။

ကေလးေတြကုိ တရုတ္ကား ေတြ ၾကည္႔ဖူးလားလုိ႔ ေမးျပီး.. တရုတ္ကားေတြထဲမွာ ကုိယ္ေမြးထားတဲ့ သမီးကုိေတာင္ “ မင္းလုိသမီးမ်ိဳး ငါမေမြးခဲ့ဘူးလုိ႔ မွတ္လုိက္မယ္ ”..၊ ကုိယ္သိရဲ႔သားနဲ႔ “ ဒီလုိအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး ရွိခဲ့သလား ”..၊ ကိုယ္ၾကားရဲ႔သားနဲ႔ “ ဒီလုိစကားမ်ိဳး ငါမၾကားခဲ့ဘူး လုိ႔ပဲ မွတ္လုိက္မယ္ ” စသျဖင့္ မသိခ်င္မျမင္ခ်င္မၾကားခ်င္ တဲ့ ကိစၥေတြၾကဳံတုိင္း တရုတ္ေတြ ေျပာတတ္ၾကတယ္..။ အခုလဲ အျပင္မွာ မင္းတုိ႔ထဲကတစ္ေယာက္က “ ဒီေကာင္ ဘာေတြလာပြားအုံးမလဲ မသိဘူး ” လုိ႔ ေျပာသံ ၾကားလုိက္တယ္..။ ဒါေပမယ့္ “ အဲဒါ ငါမၾကားခဲ့ဘူးလုိ႔ပဲ မွတ္လုိက္ပါတယ္ ” ေပါ့..။

ကြ်န္ေတာ္က ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ရယ္ရယ္ေမာေမာနဲ႔ ေျပာေနတာဆုိေတာ့ ကာယကံရွင္ခ်ာတိတ္ကုိယ္တုိင္ “ ဆရာ ေဆာရီးပါ၊ အဲဒါ ကြ်န္ေတာ္ေျပာမိတာ ”တဲ့..။ ထေျပာတယ္..။

ဟ.. အဲဒီလုိၾကီး ၀န္မခံရဘူး..။ “ ဒီလုိ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး ရွိခဲ့သလား ” လုိ႔ မင္းကရုပ္တည္ၾကီးနဲ႔ ေမးရမွာ လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ျပန္ေျပာေတာ့ အားလုံး တေသာေသာနဲ႔ ရယ္ၾကတယ္..။

သူတုိ႔ေလးေတြကုိ Theory & Practice တနည္းအားျဖင့္ စာေတြ႔နဲ႔ လက္ေတြ႔ မတူေၾကာင္းေလးကုိလည္း မွတ္မွတ္ရရျဖစ္သြားေအာင္ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာခဲ့တယ္..။

အုိင္းစတုိင္းက စာေတြ႔နဲ႔ လက္ေတြ႔ကြာပုံကုိ အခုလုိ ေျပာတယ္ေပါ့..။

Albert Einstein: “In theory, theory and practice are the same. In practice, theory and practice are different."

သူတင္မက.. kurt lewin လုိ႔ေခၚတဲ့ ဂ်ာမန္ေတြးေခၚပညာရွင္ကလည္း အခုလုိ ေျပာပါတယ္ေပါ့..။

Kurt Lewin: “There is nothing as practical as a good theory.”

အဲသလုိ စာေတြ႔နဲ႔လက္ေတြ႔ ကြာတာကုိ သိျပီးျပီဆုိေတာ့ မင္းတုိ႔ေလးေတြရဲ႔ တကယ့္ဘ၀လုပ္ငန္းခြင္မွာ မင္းတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္မထားတာေတြလည္း ရင္ဆုိင္ၾကဳံေတြ႔ရဖုိ႔ ရွိတယ္... ဒါေၾကာင့္ expect the unexpected လုိ႔ ကမၻာေက်ာ္ပညာရွိၾကီးတစ္ေယာက္က အခုလုိေျပာသြားခဲ့ေလရဲ႔ ဆုိျပီး.. ေအာက္ကစာကုိ ေရးျပီး အဲဒီပညာရွိၾကီးကုိ သိၾကလားလုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ေမးမိတယ္..။

Gnian Nut Nit: “ Expect the Unexpected “

ကေလးအားလုံးက သိဖုိ႔ေ၀းလုိ႔ အသံထြက္ေတာင္ ခပ္ခက္ခက္ပဲ လုိ႔ ျပန္ေျဖၾကတယ္..။ မဟုတ္ပါဘူး မင္းတုိ႔သူ႔ကုိသိပါတယ္.. ေသခ်ာစဥ္းစားပါလုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာေတာ့ သူတုိ႔ဇေ၀ဇ၀ါနဲ႔ စဥ္းစားေနၾကတယ္..။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆုံးပိတ္ အေတြးအေခၚ expect the unexpected ဆုိတာကုိ ေျပာသြားတဲ့ ဂုရုၾကီးကုိ သူတုိ႔ စဥ္းစားလုိ႔ မရနုိင္ျဖစ္ေနခဲ့တယ္..။

ဘယ္လုိမွ စဥ္းစားလုိ႔ မရေတာ့ဘူးဆုိမွ.. အဲဒီ အေတြးအေခၚပညာရွင္ၾကီးဆုိတာ တျခားသူဟုတ္ရုိးလား.. ငါ့နာမည္ ေျပာင္းျပန္ေရးထားတာပဲ လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ေျပာလုိက္တယ္..။

မင္းတုိ႔ ငါ့ကုိ အဲသေလာက္ မေပါဘူး ထင္ေနတယ္မဟုတ္လား.. အမွန္က ေပါတယ္ဗ်.. ဒါေၾကာင့္ မင္းတုိ႔ကုိ ေျပာတာ.. မေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြနဲ႔ၾကံဳရမွာကုိ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါ လုိ႔... expect the unexpected ေပါ့..။

တခ်ိဳ႔ကေလးေတြဆုိ ခုံကုိ လက္၀ါးနဲ႔ရုိက္ျပီး ရယ္တယ္..။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ေပ်ာ္ရပါတယ္..။

အဓိကကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကုိ နားလည္လက္ခံ သေဘာေပါက္ျပီး ကုိယ္ေပးခ်င္တဲ့ မက္ေဆ့ခ်္ကုိ သူတုိ႔နား၀င္ေအာင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လုိ ေျပာၾကမလဲ ဆုိတာပါပဲ..။ ေပါေပါေလာေလာေလး ေျပာဖုိ႔ လုိရင္လည္း ေပါၾကတာေပါ့..။ ဒါ ေကာင္းပါတယ္..။